حمل و نقل جاده ای (مزایا، معایب و هزینه حمل و نقل جاده ای)
حمل و نقل جاده ای در واقع زیر مجموعه ای از حمل و نقل زمینی است که اغلب با حمل و نقل ریلی اشتباه گرفته می‌شود. البته این دو شیوه حمل و نقل مکمل یکدیگر هستند و یک هدف را دنبال می‌کنند اما نحوه انجام کار آنها متفاوت است. این نوع حمل و نقل از مهمترین، اصلی ترین و پر کاربردترین راه های حمل و نقل محسوب می شود و اصلی ترین علت این موضوع را می توان به ارزان بودن این نوع حمل و نقل دانست. مسیر این نوع حمل و نقل، جاده بوده و وسایل نقلیه مورد استفاده در آن اغلب کامیون، خاور و سایر ماشین‌های سنگین است.
انواع حمل و نقل جاده ای و تفاوت بین آن ها
1-حمل و نقل مسافر
2-حمل و نقل بار
3-حمل و نقل درون شهری: این نوع حمل و نقل جاده ای تنها در یک شهر به انجام می‌رسد.
4-حمل و نقل بین شهری: این روش برای جابه‌جایی بار میان دو شهر که در یک استان هستند یا خارج از استان قرار دارند، انجام می‌شود.
5-حمل و نقل بین المللی: حمل و نقل جاده ای بین المللی میان دو تا چند کشور صورت می‌گیرد و علت اصلی انتخاب این روش حمل و نقل، اهمیت بالای کالا است.
با وجود این که حمل مسافر و حمل کالا را هر دو جزئی از انواع حمل و نقل جاده ای می دانیم، اما تفاوت های بسیاری بین آن ها وجود دارد.
نوع وسیله حمل و نقلیه
در حمل و نقل مسافر آن چیزی که اهمیت دارد، امنیت و آرامش مسافران است. بنابراین سعی می شود از ماشین های با کیفیت و راحت در این نوع حمل و نقل استفاده شود. انواع اتوبوس ها، مینی بوس ها و ماشین های سواری مختلف بر اساس همین نیاز طراحی و تولید شده اند.
اما در حمل و نقل جاده ای از نوع بار، امنیت بار و تناژ حمل آن مهم است، زیرا در اقتصاد این مسئله مهم است که شما بتوانید با کمترین هزینه بیشترین بهره را دریافت کنید. از این رو ماشین ها و انواع کامیون حمل بار به نوعی طراحی شده است که بتوانند در غالب شرایط جوی به حرکت خود ادامه بدهند و در تصادفات و … کمترین صدمه را داشته باشند،این نوع وسایل نقلیه از نظر حجم نیز بزرگ تر از هر نوع ماشین جاده ای دیگر طراحی شده اند.
راهبر یا راننده
هر کدام از انواع حمل و نقل جاده ای گواهینامه ها و اعتبارنامه های مختلفی نیاز دارند، یک راننده مسافرکش بدون داشتن گواهی نامه های مشخص شده نمی تواند پشت فرمان تریلی بنشیند. همچنین یک تریلی زمانی حق تردد در جاده ها را دارد که علاوه بر معاینه فنی و … دارای بارنامه معتبر باشد. بدون در اختیار داشتن این بارنامه عملا تریلی امکان خروج از شهر مبدا همراه با بار را ندارد.
خدماتی که در حمل و نقل جاده ای ارائه می شود:
- حمل و نقل زمینی به صورت داخلی و بین المللی
- حمل و نقل تجهیزات به صورت پروژه ای
- حمل و نقل کالاهای خطرناک
- حمل و نقل کالاهای فساد شدنی
- حمل و نقل کالاهای سنگین و سبک
- سرویس‌های حمل زمینی به صورت گروپاژ از اروپا به گمرکات ایران و بلعکس
- حمل محمولات مجاز دارای ابعاد ترافیکی، پروژه ای و فله
مزایای حمل و نقل جاده ای چیست ؟
1- حمل و نقل جاده ای ساده ترین راه محسوب می شود. استفاده از انواع راه های دریایی، هوایی یا ریلی پروتکل های خاص خودش را دارد که کار را برای فرستنده و دریافت کننده سخت می کند.
2-حمل و نقل جاده ای زیرساخت خاصی نمی خواهد. وجود یک جاده بین مبدا و مقصد کافی است تا این نوع حمل و نقل صورت بگیرد. زیر ساخت‌های اصلی را می توان به (راه‌ها) و (بارگیرها) تقسیم کرد.
3-بار یا کالا را دقیقا در مبدا بارگیری و دقیقا در نقطه ای که می خواهید تخلیه کنید.
4-هزینه کمتر این روش از حمل و نقل کالا از مهمترین مزایای آن محسوب می‌شود. هزینه ساخت و نگهداری جاده‌ها بسیار کمتر از هزینه ساخت و نگهداری راه‌آهن است. جاده‌ها معمولا توسط دولت ساخته می‌شوند و در ازای استفاده از آنها باید فقط هزینه اندکی به عنوان عوارض بین راهی پرداخت کرد.
5-حمل و نقل جاده ای گستره خدمات بالایی دارد. از انتقال های کوتاه و درون شهری تا انتقال های بین المللی را می توان به واسطه این نوع حمل و نقل انجام داد.
6-امکان خدمات رسانی به مناطق محروم و روستایی که از طریق آن می‌توان به هر نقطه از شهرها، محصولات مورد نیاز آنجا را ارسال کرد.
7-هزینه کمتر این روش از حمل و نقل کالا از مهمترین مزایای آن محسوب می‌شود.
معایب حمل و نقل جاده ای چیست؟
طبیعت فصلی: جاده ها در روزهای بارانی یا در صورت بروز سیل و طوفان، برای ترانزیت ایمن نیستند. ایمنی این روش در مقابل حمل و نقل ریلی، دریایی و هوایی کمتر است.
حوادث و تصادفات: حوادث و اتفاقات با توجه به آمارها در حمل و نقل جاده ای بیشتر اتفاق می افتند.
فواصل طولانی: ترانزیت به روش حمل جاده ای معمولا در فواصل طولانی کاربرد ندارد. این روش از لحاظ زمانی به صرفه نیست.
سرعت کم: سرعت این روش در مقایسه با بقیه روش های ترابری معمولا کمتر است.
فقدان سازماندهی و متغیر بودن هزینه: در حمل و نقل زمینی به علت متمرکز نبودن و ساماندهی غیر منظم، قابلیت اتکا و اطمینان کاهش می یابد. همچنین هزینه ها در شیوه زمینی یکدست نیستند.
اگرچه هزینه حمل و نقل جاده ای پایین است، اما در مسافت‌های طولانی با توجه به وجود هزینه‌های جانبی، شاید دیگر چندان هم ارزان تمام نشود.
هزینه حمل در حمل و نقل جاده ای
عوامل متعددی می تواند در حمل و نقل تاثیر گذار باشد مورد بررسی قرار می دهیم.
- نوع کامیون
- کیفیت جاده؛ وضعیت جاده از نظر مناسب بودن، ترافیک، تسهیلات مربوطه نقش مهمی در تعیین کرایه حمل ایفا می‌کند.
- هزینه‌های بین‌راهی که شامل عوارض مختلف، مرزهای ورودی و خروجی کشورهای واقع در مسیر و هزینه عبور از اتوبان‌ها و پل‌های واقع در مسیر می‌شود.
- مخارج و دستمزد راننده در طول مسیر
- مسیر حمل در حمل و نقل جاده ای از عوامل مهم است.
